یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی با توسعه یک سامانه پیشرفته هدایت نوری، گام بلندی در بهینه‌سازی فرآیندهای لجستیکی و مدیریت انبارها برداشته است. این فناوری کاملاً بومی که با توانمندی متخصصان داخلی طراحی و پیاده‌سازی شده، با قابلیت‌های تحلیل بلادرنگ داده‌ها و راهنمایی بصری از طریق نور، انقلابی در کارایی و دقت عملیات انبارداری ایجاد کرده و توانسته است سرعت اپراتورها را تا ۲۰ درصد افزایش و زمان جستجو را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. این دستاورد مهم، نویدبخش کاهش وابستگی به فناوری‌های خارجی و ارتقای بهره‌وری در صنایع لجستیک کشور است.
<
>
معضل پیچیده انبارها و راهکار نوین سامانه هدایت نوری
یکی از چالش‌های همیشگی در سیستم‌های گسترده سورتینگ و انبارداری، به‌ویژه در محیط‌های با حجم بالای سفارش نظیر پلتفرم‌های تجارت الکترونیک، تشخیص دقیق و سریع محل قرارگیری اقلام است. این پیچیدگی زمانی دوچندان می‌شود که تعداد موقعیت‌های نگهداری کالا به بیش از صدها نقطه افزایش می‌یابد. حسین همتی، عضو تیم بهبود عملکرد عملیاتی شرکت دانش‌بنیان توسعه‌دهنده این فناوری، با اشاره به این چالش‌ها، از به‌کارگیری سامانه هدایت نوری (Put/Pick-to-Light) خبر داد. این سامانه با هدف ارتقاء دقت و سرعت، محل دقیق قرارگیری یا برداشت هر محصول را با نور مشخص می‌کند و اپراتورها را به صورت آنی به سمت مقصد صحیح هدایت می‌نماید.
هوش مصنوعی در قلب سامانه هدایت نوری: از تشخیص تا نورافشانی
هسته مرکزی این سامانه، یک الگوریتم هوش مصنوعی قدرتمند است که با تجزیه و تحلیل حجم عظیمی از داده‌های عملیاتی، بهینه‌ترین موقعیت را برای هر کالا تعیین می‌کند. این الگوریتم، پس از پردازش اطلاعات، از طریق رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) با سیستم مرکزی انبار ارتباط برقرار کرده و فرمان روشن شدن خانه مقصد محصول را صادر می‌کند. این فرآیند هوشمندانه و بلادرنگ، خطاهای انسانی را به حداقل رسانده و فرآیند جانمایی یا برداشت کالا را به شکلی بی‌سابقه تسریع می‌بخشد. قابلیت تحلیل سریع داده‌ها و پردازش آنی، وجه تمایز اصلی این سامانه در مقایسه با روش‌های سنتی است.
افزایش ۲۰ درصدی سرعت و کاهش ۵۰ درصدی زمان جستجو با هدایت نوری
مزایای عملیاتی این سامانه دانش‌بنیان به سرعت در عملکرد انبارها نمایان شده است. نتایج اولیه حاکی از تاثیر چشمگیر آن بر بهره‌وری است:
افزایش سرعت اپراتورها: سرعت عملیات اپراتورها تا ۲۰ درصد بهبود یافته است، که به معنای پردازش تعداد بیشتری سفارش در مدت زمان مشابه است.
کاهش زمان جستجو: زمان لازم برای جستجو و یافتن اقلام در انبار تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. این امر نه تنها به صرفه‌جویی در زمان منجر می‌شود، بلکه خستگی اپراتورها را نیز به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
پیشرفت‌های فنی در سامانه‌های هدایت نوری: از ماژولار تا ریسه‌های RGB
توسعه این سامانه حاصل چندین مرحله تکامل فنی در حوزه‌های سخت‌افزار، نرم‌افزار و معماری سیستم است. نسخه نخست سامانه، با ساختار ماژولار و ارتباط شبکه‌ای پایدار مبتنی بر CAN Industrial Bus طراحی شد تا در محیط‌های صنعتی با نویز بالا عملکردی قابل اعتماد داشته باشد. هر سلول نوری به طور مستقل عمل کرده و از طریق پروتکل‌هایی مانند Modbus و سرویس‌های پیام‌محور با هاب مرکزی ارتباط برقرار می‌کند. پایش لحظه‌ای داده‌های عملیاتی نیز در محیط گرافانا (Grafana) صورت می‌گیرد.
در نسخه دوم، تمرکز بر مقیاس‌پذیری، سهولت نصب و تحلیل داده‌ها معطوف شد. به‌جای ماژول‌های جداگانه، کنترل نوری با استفاده از ریسه‌های RGB آدرس‌پذیر انجام می‌شود که امکان هدایت هم‌زمان چندین اپراتور با رنگ‌بندی مستقل را فراهم می‌کند. همچنین، بهره‌گیری از فناوری RMT-based Rendering، نورها را بدون تأخیر و با سرعت بالا در محیط عملیاتی به نمایش می‌گذارد. ساختار API-Driven نیز، یکپارچگی کامل این سامانه هدایت نوری را با سیستم مدیریت انبار (WMS) تضمین می‌کند.
مزایای راهکار کاملاً بومی: کاهش هزینه و استقلال فناورانه
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این سامانه، بومی‌سازی کامل سخت‌افزار و نرم‌افزار آن است. این امر نه تنها منجر به کاهش چشمگیر هزینه‌های مالکیت تا ۶۰ درصد نسبت به نمونه‌های وارداتی می‌شود، بلکه استقلال فناورانه کشور را در این حوزه تقویت می‌کند. از دیگر مزایای کلیدی این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
نصب و راه‌اندازی سریع با معماری Node-less
ارتباط پایدار در محیط‌های صنعتی و نویزی
قابلیت به‌روزرسانی هوایی (OTA – Over-The-Air) بدون توقف عملیات
تحلیل بلادرنگ شاخص‌های کلیدی عملکرد (Real-Time KPI Telemetry)
آینده انبارداری هوشمند با سامانه هدایت نوری و هوش عملیاتی
به گفته همتی، این سامانه فراتر از یک ابزار ساده هدایت نوری است؛ بلکه بستری جامع برای تحلیل هوش عملیاتی، بهینه‌سازی داده‌محور و اتصال آینده به سامانه‌های هوشمند مبتنی بر بینایی ماشین (Vision) و هوش مصنوعی (AI) محسوب می‌شود. این رویکرد تحلیلی و داده‌محور، پتانسیل بالایی برای ایجاد نسل جدیدی از انبارهای هوشمند و کاملاً خودکار در ایران دارد که می‌تواند بهره‌وری و دقت فرآیندهای لجستیکی را به سطوح بی‌سابقه‌ای ارتقا دهد و نقش مهمی در اقتصاد دیجیتال کشور ایفا کند.
مطالب مرتبط
- وزارت آموزش و پرورش: مشارکت تشکل‌های دانش‌آموزی بنیان برنامه‌ریزی‌های آینده خواهد بود
- هفته قرآن و عترت در دانشگاه‌های علوم پزشکی جنوب کشور آغاز می‌شود؛ ترویج فرهنگ قرآنی برای دانشجویان و اساتید
- رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران بر ضرورت فعالیت‌های جانبی در کنار تحصیل تأکید کرد
- تأمین زمین برای احداث ۱۴۸۵ کلاس درس در اردبیل کلید خورد
