معاون وزیر جهاد کشاورزی در همایش ملی پژوهش و فناوری در حوزه کشاورزی با اعلام آماری نگرانکننده، پرده از شکاف عمیق میان ایران و کشورهای پیشرفته در زمینه سرمایهگذاری در پژوهش برداشت. اکبر فتحی تأکید کرد که کشورهای توسعهیافته شش برابر ایران در بخش کشاورزی به پژوهش اختصاص میدهند و این اقدام را نه هزینه، بلکه یک سرمایهگذاری پایدار برای آینده میدانند. این اظهارات که در همایش ملی پژوهش و فناوری و دستاوردهای دانشبنیان در حوزه کشاورزی مطرح شد، در حالی است که اهمیت پژوهش کشاورزی در تأمین امنیت غذایی و بهرهوری پایدار بیش از پیش آشکار شده است.
اهمیت حیاتی پژوهش کشاورزی در مسیر خودکفایی و پایداری
کشاورزی به عنوان یکی از دانشپذیرترین بخشهای اقتصادی، نیازمند نوآوری و بهروزرسانی مداوم است. به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، دستاوردهای کنونی در تولید ۱۳۵ میلیون تن محصول کشاورزی به صورت سالانه، مرهون تلاشهای بیوقفه محققان این حوزه است. پژوهش کشاورزی نه تنها به افزایش کمی محصولات کمک میکند، بلکه راه را برای ارتقای کیفی، کاهش ضایعات و استفاده بهینه از منابع محدود باز مینماید. بدون اتکا به دانش و تحقیقات نوین، دستیابی به بهرهوری لازم برای تأمین غذای مورد نیاز جامعه میسر نخواهد بود. محققان باید با معرفی ارقام مناسب و روشهای کشت کارآمد، کشاورزان را در تحقق بهرهوری حداکثری یاری رسانند تا بتوان با مؤلفه دانش، نیاز غذایی کشور را از داخل تأمین کرد.
بهرهوری دانشبنیان؛ راهبرد کلیدی برای امنیت غذایی ایران
بحث بهرهوری در بخش کشاورزی تنها به افزایش تولید محدود نمیشود؛ بلکه بهینهسازی مصرف نهادهها و افزایش کارایی فرآیندها را نیز در بر میگیرد. فتحی با اشاره به پیشرفتهای حاصل از پژوهش در حوزه طیور، ضریب تبدیل خوراک از ۲.۶ کیلوگرم به ۱.۶ کیلوگرم را نمونهای موفق از صرفهجویی عظیم و اثربخشی دانش در این صنعت برشمرد. او اظهار داشت که تعمیم چنین رویکردی به تمام بخشهای کشاورزی میتواند به صرفهجوییهای کلان و حل بخش قابل توجهی از مشکلات کشور منجر شود.
امنیت غذایی که در گرو تحقیق و پژوهش پایدار است، زیربنای امنیت اجتماعی و ملی محسوب میشود. در شرایطی که مشکلات منابعی کشور، توسعه جغرافیایی کشاورزی را محدود کرده است، راهبرد اصلی نباید بر گسترش اراضی باشد، بلکه بر افزایش بهرهوری و ضریب تولید در واحد سطح از طریق پژوهشهای نوین کشاورزی استوار خواهد بود.
شکاف سرمایهگذاری در پژوهش: یک چالش جدی برای آینده
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد که دنیا برای ایجاد رفاه و حل مشکلات خود بر سر دانش رقابت میکند و به همین منظور، هزینههای سنگینی را متحمل میشود. او با مقایسه وضعیت ایران با کشورهای توسعهیافته، بیان داشت که این کشورها شش برابر بیشتر از ایران در امر پژوهش و فناوری سرمایهگذاری میکنند. این اختلاف فاحش در تخصیص اعتبار و نگاه به سرمایهگذاری در پژوهش، میتواند پیامدهای نگرانکنندهای برای آینده کشاورزی و امنیت غذایی کشور داشته باشد. کمبود سرمایهگذاری در پژوهش کشاورزی به معنای عقبماندن از نوآوریها، کاهش توان رقابتی و مواجهه با چالشهای فزاینده در تأمین غذا است؛ واقعیتی که باید در هفته پژوهش مورد بازنگری جدی قرار گیرد.
ضرورت تقویت بودجه پژوهش کشاورزی: درسهایی از تجربه جهانی
در عصر حاضر، چالشهایی نظیر تغییرات اقلیمی، رشد جمعیت و محدودیت منابع طبیعی، بیش از پیش بر ضرورت سرمایهگذاری در پژوهشهای کشاورزی تأکید میکنند. کشورهای پیشرفته با درک این واقعیت، بودجههای هنگفتی را به این بخش اختصاص میدهند تا راهکارهای نوآورانهای برای مقابله با این بحرانها بیابند. تقویت پژوهش کشاورزی در ایران میتواند به حوزههای زیر منجر شود:
توسعه ارقام مقاوم به خشکی، آفات و بیماریها
پیشرفت در کشاورزی دقیق و هوشمند با بهرهگیری از فناوریهای نوین
مدیریت بهینه منابع آب و خاک و افزایش کارایی مصرف آنها
افزایش کیفیت، سلامت و تنوع محصولات با رویکردهای زیستی
این اقدامات نه تنها به پایداری تولید کمک میکند، بلکه راه را برای صادرات محصولات دانشبنیان و افزایش تابآوری اقتصاد کشور در برابر نوسانات جهانی هموار میسازد. بنابراین، ارتقای بودجه پژوهش در بخش کشاورزی، دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر برای تضمین آیندهای پایدار و امن برای ایران است.
مطالب مرتبط
- بحران تأمین مالی صنعت نفت ایران با تفاهمنامههای بیضمانت تشدید میشود
- اجرای آزمایشی «مالیات بر سوداگری و سفتهبازی»؛ گامی بلند در مسیر شفافیت اقتصادی
- تکمیل آزادراه تهران – شمال: ۸.۵ کیلومتر پایانی طی سه سال آینده به بهرهبرداری میرسد
- تکمیل آزادراه تهران – شمال: ۸.۵ کیلومتر پایانی طی سه سال آینده به بهرهبرداری میرسد
سلام، من مسعود رجبی هستم؛ ۳۵ ساله و عضو تیم مجله خبری چیچک. سالهاست در حوزه رسانههای آنلاین فعالیت میکنم و امروز با افتخار در این مجموعه به تولید و انتشار خبرهای دقیق و بهروز مشغولم.
هدف من همیشه ارائه محتوایی شفاف و قابل اعتماد بوده است؛ خبرهایی که نهتنها سرعت و دقت را در اولویت قرار میدهند، بلکه برای مخاطبان ارزش واقعی ایجاد میکنند. نگاه تحلیلی و تجربه کاریام کمک میکند تا رویدادها را با زاویهای تازه روایت کنم و جایگاه مجله خبری چیچک را در میان خوانندگان تقویت کنم.