رئیس سازمان فنی و حرفهای کشور، بر این باور است که آموزش مهارتی نه یک گزینه، بلکه یک "مسئله کاملاً راهبردی" برای آینده اقتصادی و اجتماعی ایران محسوب میشود. غلامحسین حسینینیا با اشاره به چالشهای فزاینده بازار کار و تغییرات سریع تکنولوژیک، بر لزوم هدایت تمامی منابع به سمت آموزشهای مهارتی کوتاهمدت، بازارمحور و منجر به اشتغال پایدار تاکید کرد. این رویکرد، در راستای مقابله با بیکاری فزاینده و تضمین آمادگی نیروی کار برای تحولات آتی، حیاتی ارزیابی میشود.
چالشهای بازار کار و ضرورت تحول در آموزش مهارتی
ایران در آستانه ورود به یک بحران جمعیتی و بازار کار قرار دارد. حسینینیا هشدار داد که کشور از سال ۱۴۱۵ با بسته شدن پنجره جمعیتی مواجه خواهد شد که به معنای کاهش نیروی کار جوان و افزایش بار تکفل جمعیت سالمند است. این وضعیت، در کنار نرخ بیکاری ۴۰ درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی و حضور ۲۷ درصدی جوانان ۱۵ تا ۲۵ ساله در گروه "نه شاغل، نه دانشجو و نه در حال آموزش" (که بسیار بالاتر از میانگین جهانی ۲۰ درصد است)، نشاندهنده یک عدم تطابق جدی بین عرضه و تقاضای نیروی کار است.
پژوهشهای وزارت کار نیز این ناهماهنگی را تایید میکند؛ نیمی از جویندگان کار به دلیل فقدان یا کمبود مهارتهای لازم، قادر به یافتن یا حفظ شغل نیستند. این آمارها، اهمیت بازنگری در ساختار آموزشی و تاکید بر آموزش مهارتی هدفمند را دوچندان میسازد.
هوش مصنوعی و آینده مشاغل: فرصت یا تهدید برای نیروی کار ماهر؟
تحولات جهانی، بهویژه پیشرفتهای خیرهکننده در حوزه هوش مصنوعی، چشمانداز بازار کار را به سرعت در حال دگرگونی است. پیشبینی میشود که طی چند سال آینده، هوش مصنوعی حدود ۱۹۰ میلیون شغل جدید ایجاد کرده و در مقابل، ۷۰ میلیون شغل فعلی را حذف کند. علاوه بر این، ۶۰ درصد مشاغل به سمت مدل "فریلنسینگ" (آزادکاری) سوق پیدا خواهند کرد. این روند، لزوم ارتقاء مستمر مهارتها و انعطافپذیری نیروی کار را برجسته میکند. در چنین محیطی، تنها نیروی کار مجهز به مهارتهای بهروز و انطباقپذیر با فناوریهای نوین است که میتواند از این تغییرات به نفع خود بهرهبرداری کند و تهدید حذف شغل را به فرصتهای جدید تبدیل نماید.
سربازی: سکوی پرتابی برای توسعه آموزش مهارتی و اشتغالآفرینی
رئیس سازمان فنی و حرفهای، دوران خدمت سربازی را "یک فرصت طلایی" برای ارائه آموزشهای تخصصی مهارتی و هدایت شغلی موثر دانست. طرح "مهتاب" (مهارتآموزی تا اشتغال سربازان) که با همکاری سازمان فنی و حرفهای، وزارت ورزش و جوانان و ستاد کل نیروهای مسلح اجرا شده، نمونهای موفق در این زمینه است.
در استانهای فارس، کرمان و تهران، سربازان پس از گذراندن دورههای آموزش مهارتی، دو ماه پایانی خدمت خود را در محیط واقعی کار سپری کرده و بلافاصله پس از اتمام دوره، جذب بازار کار شدهاند. این طرح، نشان میدهد که چگونه میتوان با سرمایهگذاری بر نیروی جوان کشور، هم معضل بیکاری را کاهش داد و هم نیاز صنایع به نیروی کار ماهر را تامین کرد.
پیشنهاد قانونی برای تقویت اشتغالپذیری کارکنان وظیفه
برای توسعه پایدار این رویکرد، حسینینیا از امیر دریادار سیاری و امیر سرتیپ کامیابی درخواست کرد که با جدیت بیشتری لایحه "اشتغالپذیری کارکنان وظیفه" را پیگیری کنند. این لایحه شامل پیشبینی "صندوق مهارت" و اختصاص دو ماه پایانی خدمت برای استعدادهای برتر به محیط واقعی کار است که میتواند گام مهمی در نهادینهسازی آموزش مهارتی در دوران سربازی و تسهیل ورود جوانان به بازار کار باشد. تصویب چنین قانونی میتواند زیرساخت لازم برای تبدیل خدمت سربازی از یک دوره صرفاً نظامی به یک دوره مهارتافزایی و اشتغالزا را فراهم آورد.
محتوای تکمیلی و تحلیلی:
اهمیت استراتژیک آموزش مهارتی برای توسعه ملی:
کاهش بیکاری و افزایش فرصتهای شغلی: با تجهیز افراد به مهارتهای مورد نیاز صنایع، زمینه برای جذب سریعتر و پایدارتر آنها در بازار کار فراهم میشود.
افزایش بهرهوری و رقابتپذیری اقتصادی: نیروی کار ماهر و توانمند، موتور محرک رشد تولید ناخالص داخلی و بهبود جایگاه رقابتی کشور در عرصه بینالمللی است.
انطباقپذیری با تغییرات تکنولوژیک: سرمایهگذاری در آموزش مهارتی به کشور امکان میدهد تا با تحولات پرشتاب فناوری، از جمله هوش مصنوعی، همگام شود و از فرصتهای جدید بهرهبرداری کند.
عدالت اجتماعی و توسعه پایدار: دسترسی به آموزش مهارتی، ابزاری قدرتمند برای کاهش نابرابری، توانمندسازی اقشار مختلف جامعه و دستیابی به توسعهای فراگیر است.
نقش محوری سازمان فنی و حرفهای کشور:
سازمان فنی و حرفهای کشور به عنوان متولی اصلی آموزش مهارتی، مسئولیت سنگینی در این زمینه بر عهده دارد. تحقق اهداف راهبردی نیازمند اقدامات جامع است که شامل موارد زیر میشود:
شناسایی دقیق نیازهای آتی بازار کار و تدوین سرفصلهای آموزشی متناسب با پیشرفتهای علمی و تکنولوژیک.
توسعه و بهروزرسانی زیرساختهای آموزشی و تجهیز کارگاهها با فناوریهای روز.
تقویت همکاریهای دوجانبه با صنایع، مراکز دانشگاهی و نهادهای دولتی برای همافزایی و ایجاد پلتفرمهای جامع مهارتآموزی.
ترویج فرهنگ مهارتآموزی و کارآفرینی در میان اقشار مختلف جامعه، از جمله دانشآموزان و دانشجویان.
مطالب مرتبط
- شاکی پرونده پزشک قلابی از جبرانناپذیری عوارض جراحیهای غیرمجاز میگوید
- مرزبانان کردستان محمولههای عظیم قاچاق کالا و احشام به ارزش بیش از ۱۱۰ میلیارد ریال را کشف کردند
- کشف محموله بزرگ ۸۹ قطعهای سهره طلایی از متخلفان در مریوان به قاچاق این پرنده باارزش پایان داد
- مسئول بسیج کارگری گیلان: امنیت شغلی و نشاط اجتماعی کارگران، مسیر توسعه جامعه پویا را هموار میکند
سلام، من مسعود رجبی هستم؛ ۳۵ ساله و عضو تیم مجله خبری چیچک. سالهاست در حوزه رسانههای آنلاین فعالیت میکنم و امروز با افتخار در این مجموعه به تولید و انتشار خبرهای دقیق و بهروز مشغولم.
هدف من همیشه ارائه محتوایی شفاف و قابل اعتماد بوده است؛ خبرهایی که نهتنها سرعت و دقت را در اولویت قرار میدهند، بلکه برای مخاطبان ارزش واقعی ایجاد میکنند. نگاه تحلیلی و تجربه کاریام کمک میکند تا رویدادها را با زاویهای تازه روایت کنم و جایگاه مجله خبری چیچک را در میان خوانندگان تقویت کنم.